Lịch Sử Phong Kiến Việt Nam Thế Kỷ X, Tìm Hiểu Lịch Sử 10 Triều Đại Phong Kiến Việt Nam

-
(VTC News) -

Trong 108 vị vua thuộc những triều đại phong con kiến ở nước ta có cho tới 9 tín đồ cùng 1 thời kỳ bị đại thần, bằng hữu ruột bức tử.

Bạn đang xem: Lịch sử phong kiến việt nam



Hậu Lê

Hậu Lê là triều đại phong con kiến trị vị lâu độc nhất trong lịch sử vẻ vang phong loài kiến Việt Nam, cùng với 361 năm (1428 - 1789). Tuy nhiên nhà Hậu Lê chỉ chũm thực quyền trong giai đoạn đầu, tính từ lúc sau khi bị nhà Mạc chỉ chiếm ngôi (1527), quyền lực tối cao rơi vào tay cái họ Trịnh. Tồn tại trong giai đoạn lịch sử hào hùng đầy vươn lên là động, công ty Hậu Lê luôn là trung khu điểm của các cuộc tranh giành quyền lực giữa các thế lực phong kiến. Theo Đại Việt sử ký kết toàn thư, 9 vị vua bên Lê bị thân vương, đại thần bức tử, gồm: Lê Nhân Tông, Lê Nghi Dân, Lê Uy Mục, Lê Tương Dực, Lê Chiêu Tông, Lê Cung Hoành, Lê Anh Tông, Lê Kính Tông, Lê Duy Phường.



Đại Việt

Đại Việt sử cam kết toàn thư viết, Đại Việt là quốc hiệu của việt nam từ thời vua Lý Thánh Tông (vua thứ ba nhà Lý và kéo dãn đến hết nhà Trần). Đến năm 1400, hồ Quý Ly, bạn lật đổ công ty Trần lập ra nhà Hồ, đổi quốc hiệu thành Đại Ngu. Năm 1407, bên Minh xâm lấn Đại Ngu với cai trị cho đến năm 1427. Năm 1428, sau khoản thời gian giành độc lập, Lê Lợi sẽ lại mang tên Đại Việt làm quốc hiệu. Quốc hiệu Đại Việt tồn tại hết triều Hậu Lê cùng được giữ tới đời vua Gia Long bên Nguyễn khi ông đổi tên nước thành việt nam vào năm 1804.



Lê Kính Tông với Lê Duy Phường

Lê Kính Tông (1588 – 1619) - vị vua lắp thêm 5 của thời Lê trung hưng. Năm 1619, Lê Kính Tông thuộc Trịnh Xuân mưu cạnh bên Trịnh Tùng giành lại địa vị. Tuy nhiên, chiến lược bại lộ, Trịnh Xuân bị tống vào ngục, còn vua Kính Tông bị thắt cổ chết. Lê Duy Phường (1709 – 1735) là vua máy 12 của thời Lê trung hưng, con cháu ngoại chúa Trịnh Cương. Tháng 4 năm 1735, Lê Thuần Tông mất, Trịnh Giang lập em Duy Phường là Lê Duy Thận làm cho vua, tức là Lê Ý Tông. Lê Duy Phường bị dời đến ở một ngôi nhà ở bên ngoài. Mon 9/1735, Trịnh Giang sai bạn thắt cổ giết chết ông. Lê Duy Phường sống ngôi 3 năm, thọ 27 tuổi.



Lê Uy Mục

Sử sách chép lại, Lê Uy Mục là bạo chúa công ty Hậu Lê, bị sứ thần phương Bắc gọi là Quỷ Vương. Vừa lên ngôi, Uy Mục đã giết hại tổ mẫu của mình. Trong quá trình làm vua, Uy Mục ám sát trung thần, rượu say giết bà xã mua vui, cả triều đình ân oán ghét.Trước sự tàn tệ của Lê Uy Mục, năm 1509, đại thần Giản công tu Lê Oanh phất cờ khởi nghĩa ngơi nghỉ Thanh Hóa, mang quân ra Thăng Long giết bị tiêu diệt Lê Uy Mục, nhét vào họng súng thần công, bắn cho rã xác.



Lê Bang Cơ

Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ), vị vua trang bị ba trong phòng Lê sơ. Lên ngôi khi chỉ mới hơn 1 tuổi. Lê Nhân Tông là vị nhà vua anh minh, biết yêu đương dân. Ông không có thói si mê tửu sắc, biết tôn trọng những người có công so với Vương triều. Bên dưới triều Nhân Tông, nước Đại Việt thái bình thịnh trị, đời sống quần chúng ổn định, cương vực được bảo vệ và mở rộng. Dù sáng suốt cùng nhân từ, nhưng mà vua Nhân Tông vẫn bị anh cả là Lê Nghi Dân ân oán hận và ý muốn đoạt ngôi bởi ông chỉ là nhỏ thứ. Một đêm cuối năm 1459, Nghi Dân cùng các thủ hạ vẫn bắc thang vào cung cấm giết mổ vua Nhân Tông. Khi ấy ông bắt đầu 18 tuổi. Tử vong của ông khiến cho quan lại "nuốt hận ngậm đau", với thần dân "như mất cha mất mẹ”.


Lê Chiêu Thống

Lê Chiêu Thống - vua cuối cùng nhà Hậu Lê. Năm 1788, Lê Chiêu Thống sang cầu cứu quân Thanh “cõng rắn cắm gà nhà” nhưng lại bị vua quang đãng Trung đánh đến tán tác yêu cầu chạy loàn sang Trung Quốc. Cay cú vày thất bại bẽ mặt, vua Càn Long bên Thanh định tội xử phạt các đại thần, riêng biệt Lê Chiêu Thống chỉ được ban mang đến tước nhỏ dại thuộc mặt hàng Tam phẩm. Vượt uất ức, vua Lê Chiêu Thống mắc dịch rồi chết ở quê người, bị đời sau nguyền rủa là người bán nước.


Lê Thần Tông

Lê Thần Tông - vua máy sáu ở trong nhà Lê trung hưng. Ông là đàn ông trưởng của vua Lê Kính Tông và thê thiếp Trịnh Thị Ngọc Trinh. Năm 1619, Lê Thần Tông được chuyển lên làm cho vua sau thời điểm Lê Kính Tông mất, lúc đó ông new 12 tuổi. Thần Tông làm vua 24 năm thì nhịn nhường ngôi cho đàn ông 13 tuổi là Lê Duy Hựu (hiệu là Chân Tông) và phát triển thành thái thượng hoàng. Tuy nhiên, ở ngôi chỉ được 7 năm thì Lê Chân Tông ốm, qua đời buộc phải thái thượng hoàng Lê Thần Tông quay trở về làm vua lần vật dụng hai cho đến năm 1662. Theo một trong những nhà nghiên cứu, Lê Thần Tông là tín đồ duy nhất trong những 108 vị vua chúa của 15 triều đại phong kiến nước ta có hai lần lên ngai rồng vàng.


Thưởng bài xích báo

Thưa quý độc giả, Báo năng lượng điện tử VTC News muốn nhận được sự cỗ vũ của quý chúng ta đọc để có điều kiện nâng cao hơn nữa quality nội dung cũng tương tự hình thức, đáp ứng nhu cầu yêu cầu chào đón thông tin ngày dần cao. Cửa hàng chúng tôi xin rất cảm ơn quý độc giả luôn đồng hành, ủng hộ tờ báo phân phát triển. Mong nhận được sự ủng hộ của quý vị qua hình thức:


Đọc tiếp
function t
S() x=new Date(); x.set
Time(x.get
Time()); return x; function y2(x) x=(x 11) ap ="PM"; ;return ap; function d
T() if(fr==0) fr=1; document.write(""+eval(o
T)+""); t
P.inner
Text=eval(o
T); set
Timeout("d
T()",1000); var d
N=new Array("Chủ nhật","Thứ hai","Thứ ba","Thứ tư","Thứ năm","Thứ sáu","Thứ bảy"),m
N=new Array("1","2","3","4","5","6","7","8","9","10","11","12"),fr=0,o
T="d
NS().get
Day()>+", "+t
S().get
Date()+"/"+m
NS().get
Month()>+"/"+y2(t
S().get
Year())+"-"+t
S().get
Hours()+":"+t
S().get
Minutes()+" "+k()"; d
T();
CÔNG TRÌNH HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH CỦA BAN TUYÊN GIÁO QUẬN ỦY QUẬN 8 “DÂN TA PHẢI BIẾT SỬ TA"

Dân ta phải biết sử ta


LỊCH SỬ DÂN TỘC
Giai đoạn tự thời dựng nước đến vắt kỷ X
Giai đoạn từ thế kỷ X đến XV
LIÊN KẾT WEB
trang web liên kết hồ chí minh city web quận 1 Quận 2 quận 3 Quận 4 q5 Quận 6 q.7 Quận 8 Quận 9 quận 10 Quận 11 q.12 Quận Bình Tân Quận quận bình thạnh Quận đụn Vấp Quận Phú Nhuận Quận Tân Bình Quận Tân Phú Quận Thủ Đức Huyện huyện bình chánh Huyện bắt buộc Giờ huyện Củ đưa ra Huyện Hóc Môn Huyện nhà Bè


*


SỐ LƯỢT tróc nã CẬP


4
8
0
6
5
8
2
6
quy trình tiến độ từ nắm kỷ IX đến nắm kỷ X trăng tròn Tháng Mười 2011 2:35:00 SA

PHẦN 2 : LỊCH SỬ VIỆT nam THẾ KỶ X


I/ THỜI KỲ XÁC LẬP NỀN TỰ CHỦ (906-938)

Từ thời điểm cuối thế kỷ IX trở đi, bên Đường (Trung Quốc) bị tan chảy một bí quyết mau chóng, đại thần chỉ lo lập mưu cat cứ, chủ yếu trị suy đồi, kỷ cưng cửng đổ nát, tài chính kiệt quệ, đời sống nhân dân bi đát… Đó là đk khách quan thuận tiện cho cuộc chiến đấu giành hòa bình của nhân dân ta. Với cuộc khởi nghĩa của Khúc quá Dụ đã nở rộ và chiến thắng nhanh giường trong bối cảnh đó.

1/ chúng ta Khúc dựng nền tự chủ lúc đầu (906- 930)

Họ Khúc là một họ lớn nhiều năm ở Hồng Châu (nay là tỉnh hải dương và Hải Phòng). Khúc thừa Dụ là hào trưởng, tính khoan hòa yêu mến người, được dân bọn chúng suy tôn.

Giữa năm 905, nhân cơ hội triều đại đơn vị Đường (Trung Quốc) suy vong, cơ quan ban ngành đô hộ Giao Châu hoang mang, bất lực, Khúc vượt Dụ chỉ huy nhân dân nổi dậy giành thiết yếu quyền, chiếm được thành Tống Bình (Hà Nội).

Tháng 2 năm 906, trước thực trạng rối ren, vua Đường (Trung Quốc) đành phải đồng ý đề nghị của Khúc vượt Dụ là phong cho ông chức tiết Độ xứ Tĩnh Hải (An phái mạnh đô hộ bao phủ trước đây).

Như vậy bên trên thực tế, cũng giống như trên danh nghĩa, Khúc thừa Dụ vậy toàn quyền kiểm soát điều hành trấn Tĩnh Hải, tùy chỉnh thiết lập một tổ chức chính quyền tự chủ vì chưng ông đứng đầu, nắm cho cơ quan ban ngành đô hộ công ty Đường. Khúc quá Dụ đang chấm dứt thống trị hơn một nghìn năm của phong loài kiến phương Bắc, để cơ sở thuở đầu cho nền chủ quyền dân tộc.

Tháng 7 năm 907, Khúc thừa Dụ mất, bé là Khúc Hạo liên tiếp sự nghiệp tự công ty và đã triển khai một số cách tân hệ thống tổ chức chính quyền tự chủ theo thể chế thống nhất, tập trung quyền lực tối cao vào một mối. Điểm khá nổi bật trong con đường lối bao gồm trị của Khúc Hạo là thực hiện “chính sự khoan dung, giản dị, dân chúng được lặng vui”. Ông đã cho sửa thay đổi lại cơ chế điền tô, thuế má, lực dịch nặng nề hà của thời Đường, chỉ định “bình quân thuế ruộng, tha bỏ lực dịch, lập sổ hộ khẩu, nói rõ quê quán,…”

Trên thực tế, Khúc Hạo vẫn đặt được gốc rễ cho một tổ chức công ty nước mới. Tuy chưa xuất hiện quốc hiệu, đế hiệu, không lập ghê đô, nhưng mà nhà nước của mình Khúc có cơ sở xã hội vững vàng hơn những thời trước.

Cuộc cách tân được triển khai trong khoảng tầm 10 năm thì Khúc Hạo mất. Khúc quá Mỹ thay phụ vương trong bối cảnh chính trị có xu thế trở đề nghị phức tạp.

Năm 930, đơn vị Nam Hán quấy tan quân Khúc vượt Mỹ.

Khúc vượt Mỹ đã không giữ được sự nghiệp tự chủ của phụ thân ông. Song các hào trưởng ngơi nghỉ Hoan Châu (Nghệ An - Hà Tĩnh), Ái Châu (Thanh Hóa) vẫn liên tiếp giữ được quyền điều hành và kiểm soát những vùng đất rộng lớn ở đồng bởi sông Mã, sông Cả. Một tướng mạo tài của mình Khúc là Dương Đình Nghệ (còn điện thoại tư vấn Dương Diên Nghệ) đang kế nghiệp công ty tướng, giữ vững quyền tự chủ ở đoạn đất quê nhà Ái Châu (Thanh Hóa).

2/ Dương Đình Nghệ và công cuộc khôi phục đất nước (931- 937)

Dương Đình Nghệ, một hào trưởng nghỉ ngơi vùng Ái Châu. Ông tổ hợp được 3000 nghĩa quân, hôm mai rèn luyện võ nghệ, luyện tập quân sự, sẵn sàng thời cơ.

Tháng 3 năm 931, Dương Đình Nghệ tiến quân bao vây thành Đại La (trung trung ương đầu óc của cơ quan ban ngành thống trị phái nam Hán) và sở hữu được thành, phá hủy cả quân chiếm phần đóng lẫn quân cứu vớt viện ở trong phòng Nam Hán, giành lại quyền từ chủ đến đất nước.

Sau win lợi, Dương Đình Nghệ từ xưng tiết độ sứ và phong các tướng lĩnh trấn trị những châu không giống trong khắp Tĩnh Hải (Giao Châu). Dưới ông có không ít tướng tài như : Đinh Công Trứ; Ngô Quyền …

Tháng 4 năm 937, Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn, một viên bộ tướng dưới quyền giết để giành chức huyết độ sứ.

3/ Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 :

Được tin, tướng tài và cũng là con rể của Dương Đình Nghệ là Ngô Quyền kéo quân từ Ái Châu (Thanh Hóa) tiến ra Bắc trừng phạt Kiều Công Tiễn. Quá ghê sợ, Kiều Công Tiễn sai tín đồ sang phái mạnh Hán ước cứu. Hiện nay Nam Hán là một nước nhiều mạnh.

Vua phái nam Hán phong con trai là Vạn vương vãi Hoằng Thao (còn gọi Hoằng Tháo) làm Tĩnh hải quân Tiết độ sứ, tiếp nối đổi thành Giao vương vãi với ẩn ý là phong đất Giao Châu mang đến Hoằng Thao. Hoằng Thao được giao thống lĩnh quân thủy vượt biển cả sang Giao Châu, mượn tiếng là góp Kiều Công Tiễn tấn công Ngô Quyền nhưng thực ra là xâm lược việt nam lần sản phẩm công nghệ hai. ở bên cạnh quân chủ lực đó, vua phái mạnh Hán thân chinh dẫn một đạo quân khác mang đến đóng ngơi nghỉ Hải Môn (Quảng Tây – Trung Quốc) yểm trợ.

Mùa đông năm 938, Ngô Quyền chỉ huy quân tiến ra thành Đại La, giết chết Kiều Công Tiễn. Trừ kết thúc cuộc làm phản loạn, Ngô Quyền bắt tay vào sẵn sàng cuộc tao loạn chống quân nam Hán.

Do nắm vững lộ trình mặt đường thủy của quân nam giới Hán, Ngô Quyền gạch kế hoạch hủy hoại quân nòng cốt của Hoằng Thao nghỉ ngơi ngay cửa sông Bạch Đằng. Thời điểm bấy giờ, cửa ngõ sông Bạch Đằng còn nằm sâu phía trong nội địa hơn hiện nay nay. Đó là vị trí hiểm yếu, sông rộng hơn cả cây số vày hứng nước khắp cả vùng Đông Bắc đổ ra vịnh Hạ Long. Vùng cửa sông Bạch Đằng vừa rộng lớn lại vừa thấp nên chịu ảnh hưởng của thuỷ triều vô cùng lớn, nấc chênh lệch giữa hai bé nước tất cả khi đạt cho hơn 3 mét. Rất nhiều khi thủy triều lên chạm mặt gió chướng, sóng bạc đãi đầu nổi white xoá, dâng nước cao ngất xỉu một vùng, phải sông mang tên là Bạch Đằng. Bờ phía nam sông Bạch Đằng là dãy núi đá vôi Tràng Kênh cao bất tỉnh với các hang động, khe nứt, các thung lũng kín đáo cho việc giấu quân, luyện quân. Sông Bạch Đằng là con đường thủy đa phần thông thương thân đồng bởi Giao Châu với đại dương Đông, là cửa ngõ ngõ vùng Đông Bắc. Do vậy, ý muốn vào vùng trung trung khu đồng bởi Giao Châu thì nhóm thuỷ quân nam Hán bắt buộc phải đi qua cửa sông Bạch Đằng.

Lợi dụng vị trí và cơ chế thủy triều vùng cửa sông Bạch Đằng, Ngô Quyền đến quân quân nhân và dân binh chặt đông đảo cây mộc cứng với cao to làm cho thành các cọc nhọn và bọc đầu sắt và đóng xuống sông theo hầu như dãy dài bền vững ở phía hai bên cửa sông chỉ chừa lại một lối thon thả giữa dòng khi nước triều xuống. Ngô Quyền còn triệu tập một lực lượng to mai phục ven sông với trên bờ bên trên bãi cọc một quãng. Phía bên dưới bãi cọc, sắp xếp một vài cánh quân bé dại làm trọng trách khiêu chiến, nghi binh.

Cuối năm 938, Hoằng Thao đến quân ồ ạt tiến vào sông Bạch Đằng, Ngô Quyền cho một toán quân nhỏ dại với những thuyền nhẹ ra khiêu chiến rồi bỏ chạy. Các phi thuyền của Hoằng Thao mau chóng đuổi theo tiến sâu vào phía cửa sông Bạch Đằng, quá qua bến bãi cọc vào khoảng thủy triều còn lên cao. Đợi cho con thuyền cuối cùng của quân phái mạnh Hán lọt vào trận địa cọc cũng chính là vừa cơ hội nước triều rút xuống, theo tín lệnh của Ngô Quyền, cánh quân trường đoản cú thượng mối cung cấp xông ra tấn công vỗ khía cạnh thuyền chỉ đạo của quân phái nam Hán. Đồng thời, cánh quân mai phục 2 bên bờ độc nhất tề xông ra đánh quấn sườn vào đoàn thuyền chiến. Bị sa vào trận địa phục kích, Hoằng Thao cấp vàng sai bảo cho các phi thuyền rút lui cơ mà thủy triều đã xuống mạnh, những hàng cọc nhọn nhô lên, các thuyền nam Hán to lớn đề nghị không chuyển phiên chuyển cấp tốc được. Trong những khi đó, cánh quân chủ lực tiến công thẳng vào và những toán quân nhỏ phía hạ lưu lại xông ra khóa chặt cửa sinh của quân phái nam Hán. Vày vậy, binh thuyền quân phái mạnh Hán thủng vỡ với bị nhận chìm xuống lòng sông Bạch Đằng.

Nghe tin bại trận, Hoằng Thao bỏ mạng, vua nam Hán khiếp hoàng và hạ lệnh rút quân từ quăng quật ý định xâm lược nước ta. Thành công Bạch Đằng vào thời điểm năm 938 ghi vào lịch sử chiến công hiển hách, thể hiện tài năng quân sự và ý chí quyết win của Ngô Quyền, khẳng định quyền tự chủ của dân tộc bản địa ta thường xuyên được duy trì vững. Thành công Bạch Đằng cũng thể hiện trí tuệ, sự vững mạnh của nhân dân ta có khả năng đánh chiến thắng địch, không chỉ bằng cách đánh du kích mà tại 1 mức như thế nào đó bằng cả lối đánh chính quy, không những trên bộ mà cả bằng thủy chiến.

Nhà sử học tập Ngô Thì Sĩ quan sát lại kỳ công của Ngô Quyền nhận định và đánh giá : “Trận chiến thắng trên sông Bạch Đằng là cơ sở sau đây cho việc khôi phục quốc thống. đa số chiến công những đời Đinh, Lê, Lý, Trần vẫn tồn tại nhờ vào mẫu uy danh lẫm liệt còn lại ấy… Trận Bạch Đằng này là vũ công cao cả, vang dội đến nghìn thu, há buộc phải chỉ lẫy lừng ở một thời bấy giờ mà thôi đâu”.

Xem thêm: Cung Hoàng Đạo Là Gì - Tử Vi 12 Cung Hoàng Đạo

II/ NHÀ NGÔ - NHÀ ĐINH - NHÀ TIỀN LÊ (939 - 1009)

1/ đơn vị Ngô (939- 965)

Năm 939, sau khi đánh bại cuộc xâm lăng lần đồ vật hai của quân phái nam Hán, Ngô Quyền xưng vương, bãi bỏ chế độ Tiết độ sứ, xuất bản triều đình mới, đem Cổ Loa - kinh thành cũ của nước Âu Lạc thuở xưa (Đông Anh – tp hà nội ngày nay) làm cho kinh đô.

Ngô Quyền hợp tác xây dựng một nhà nước độc lập. Ở triều đình trung ương, ông đặt bộ máy quản lý nhà nước, để lại chức tước cho các quan văn võ, khí cụ lễ nghi triều đình. Ở địa phương, châu, huyện vẫn duy trì nguyên, giáp, thôn vẫn là đơn vị chức năng hành chính, bảo trì vai trò quản lý của các hào trưởng, thổ hào. ở kề bên đó, ông tìm biện pháp liên kết các địa phương, những miền theo những biện pháp của tổ chức chính quyền trung ương nhằm mục tiêu ngăn chặn xu hướng phân ly cat cứ. Nhờ cố gắng nên trong thời gian ngắn, cơ cấu thống trị hành chủ yếu thống tuyệt nhất trong cả nước hình thành, mang tính chất chất ở trong nhà nước quân chủ trung ương tập quyền.

Sáu năm sau, năm 944, Ngô Quyền mất, nước nhà rơi vào thời kỳ lếu loạn, tranh giành ngôi vua, tranh giành cat cứ, những cuộc nổi loạn nổ ra: “Bấy tiếng (năm Đinh Mão-965), trong nước không tồn tại chủ, 12 sứ quân tranh nhau làm trưởng, không ai chịu thống thuộc ai…”<1>

Trong số các sứ quân không ít người vốn là tướng lĩnh hoặc thuộc dòng dõi của Ngô Quyền, sẽ góp nhiều công sức của con người xây dựng bên Ngô. Lúc cuộc tranh chấp ngôi báu giữa Dương Tam Kha cùng các con trai Ngô Quyền nổ ra, chúng ta rời bỏ triều đình, quay về hùng cứ hồ hết vùng vốn là đất phiên bản bộ hoặc đất được cấp cho dưới thời Ngô Quyền. Số ít các sứ quân còn sót lại là phần lớn thổ hào, hào trưởng có gia thế ở địa phương, quyền uy vẫn được không thay đổi dưới thời Ngô Quyền. Những sứ quân khá bạo gan về quân sự, từng là tướng tá của Ngô quyền, từng tham gia trận chiến đấu kháng quân nam giới Hán hoặc những cuộc chinh phạt, nên có không ít kinh nghiệm tổ chức chiến đấu, lúc lui về trang trại, họ với theo quân lính bạn dạng bộ.

Tình trạng cát cứ và tranh chấp của những lực lượng địa phương kéo dài nhiều năm, tập trung nhất là các năm 965 - 967, làm cho cho tổ quốc suy yếu, cuộc sống nhân dân khó khăn.

2/ bên Đinh (968-980)

Đinh bộ Lĩnh (con trai Đinh Công Trứ), bạn vùng Hoa Lư - châu Đại Hoàng (Ninh Bình ngày nay). Tự nhỏ, Đinh bộ Lĩnh sẽ thể hiện khả năng và kiến thức của một chỉ huy. Ông tạo dựng uy tín, thu phục lòng người, phát hành một lực lượng mạnh dạn tại vùng Hoa Lư, củng cố gắng và mở rộng quanh vùng chiếm giữ của mình. Ông link với sứ quân trần Lãm, một quyền lực cát cứ phệ ở vùng khu đất phía nam giới đồng bởi Bắc bộ, chỗ có địa thế hiểm trở. Là người có tài thao lược, Đinh cỗ Lĩnh đã dùng mọi kế sách, tùy từng sứ quân nhưng mà tính phương pháp đánh thích hợp (bằng quân sự chiến lược hoặc bởi liên kết, hay cần sử dụng mưu dụ hàng, thương thuyết,…). Được sự cỗ vũ của nhân dân, ông tấn công đâu chiến hạ đó nên được gọi là Vạn thắng Vương.

Đến năm 967, loạn 12 sứ quân hoàn toàn bị tiêu diệt, giang sơn được thống tốt nhất sau quy trình tiến độ chia cắt, loàn ly.

Năm 968, Đinh bộ Lĩnh được suy tôn lên ngôi hoàng đế, mang hiệu là Đinh Tiên Hoàng, viết tên nước là Đại Cồ Việt, chọn Hoa Lư (Ninh Bình) có tác dụng kinh đô. Năm 970, để niên hiệu là Thái Bình, thể hiện ý thức tự do tự chủ ở trong phòng Đinh.

Để bảo vệ đất nước, Đinh Tiên Hoàng ra đời đội quân trực thuộc với con số đông. Ông xây cung điện, chế triều nghi, định phẩm hàm quan liêu văn, quan liêu võ, phong cho nhỏ là Đinh Liễn là nam giới Việt Vương, Lê hoàn là Thập đạo tướng tá quân. Ông thống trị toàn bộ cư dân và lãnh thổ. Ruộng đất một phần phân đến quan lại, công thần với hoàng tộc, phần sót lại giao đến làng làng mạc để phân tách ruộng công theo định kỳ và định suất cho nông dân cày.

Tháng 10 năm 979, Đinh Tiên Hoàng và đàn ông là Đinh Liễn bị Đỗ say đắm giết chết. đề nghị triều thần thuộc tôn con trai thứ của Đinh Tiên Hoàng là Đinh Toàn đăng vương hoàng đế khi đó được 6 tuổi. Thập đạo tướng tá quân Lê trả được nuốm quyền nhiếp chính, xưng là Phó Vương.

Nội bộ nghi hoặc lẫn nhau, dẫn đến tình trạng rối loạn, những tướng lĩnh kéo binh cản lại Lê Hoàn. Tuy nhiên song đó, đơn vị Tống (Trung Quốc) cũng nhân thời cơ nước ta đang rối loạn mà kéo quân tiến đánh.

3/ đơn vị Tiền Lê (980 - 1009)

Trước cảnh ngộ đó, Dương Thái Hậu - người mẹ của Đinh Toàn, giao cho Lê Hoàn sẵn sàng chống quân xâm lược. Binh sĩ tôn Lê trả lên ngôi vua để lãnh đạo quân dân, tổ chức cuộc phòng chiến.

Lê hoàn lên ngôi, xưng là hoàng đế, tức Đại Hành hoàng đế. Đổi niên hiệu là Thiên Phúc, lập đề xuất nhà Lê (sử điện thoại tư vấn là nhà Tiền Lê). Sau khi lên ngôi ông đang thân chinh chỉ đạo công cuộc chống thủ, chỉ huy thắng lợi cuộc tao loạn chống quân Tống xâm lược năm 980 - 981.

Sau cuộc kháng chiến chống quân phái mạnh Hán năm 938 của Ngô Quyền, cuộc binh cách chống Tống năm 980 - 981 của Lê Đại Hành cho biết thêm nghệ thuật quân sự chiến lược vào nỗ lực kỷ vật dụng X đã đạt được những đỉnh cao rực rỡ. Sau chiến thắng, Lê Đại Hành để mắt vào bài toán xây dựng đất nước.

Vào cơ hội này, chuyên môn canh tác lúa nước đã dành đến trình độ cao. Một hệ thống thuỷ lợi nhằm mục đích điều hoà nước bên trên vùng đồng bởi sông Hồng đã bước đầu được thực hiện. Nhiều nhỏ sông, kênh được đào vét, một số đê ven sông mập được hiện ra ngăn cộng đồng lụt để sản xuất. Tô thuế trong phòng nước trong thời kỳ Đinh, chi phí Lê kha khá đơn giản, nhẹ nhàng, điều đó đã góp vào việc khuyến khích phân phối nông nghiệp, chế tác sự bình ổn đất nước. Năm 968 công ty Đinh mang đến đúc tiền “Thái Bình Thông bảo”, năm 984 đơn vị Tiền Lê đến đúc chi phí “Thiên Phúc Trấn bảo”. Đây là đầy đủ đồng tiền thứ nhất được kiến tạo với danh nghĩa của một bên nước độc lập. Vấn đề phát hành chi phí tệ minh chứng nền yêu mến nghiệp đã gồm sự phạt triển, việc giao thương mua bán giao lưu giữ hàng hoá tăng. đế kinh Hoa Lư, là trung trọng tâm văn hoá lớn số 1 lớn độc nhất nước. Có khá nhiều công trình bản vẽ xây dựng vừa mang ý nghĩa cung đình tuy nhiên cũng vừa mang ý nghĩa đại chúng. Phật giáo hết sức phát triển. Các nhà sư được triều đình trọng thị với ưu đãi, được mời tham dự các quá trình của nhà nứơc và giữ đông đảo chức vụ quan trọng. Thời tiền Lê, Sư Vạn Hạnh khôn cùng được vua kính trọng, thường xem thêm ý loài kiến của ông đối với những việc trọng đại.

Lê Đại Hành có tác dụng vua được 24 năm, mất năm 1005, lâu 65 tuổi. Sau khoản thời gian ông mất, các hoàng tử tranh ngôi. Sau cùng Lê Long Đĩnh lên ngôi vua. Lê Long Đĩnh không phải là 1 trong vị vua tốt, ông thực hiện chế độ dã man (đốt người, xẻo thịt, thả tín đồ trôi sông…) với hồ hết hành vi phản bội kháng, khinh mạn những triều thần, mê mẩn tửu sắc làm cho chính sự đổ nát, lòng người chán nản. Ông nghỉ ngơi ngôi được 4 năm thì mất (1005 - 1009).

Cuối triều tiền Lê, xu thế cát cứ lại từng lúc nổi dậy. Triều đình áp dụng cơ chế quân sự để đứng vững sự thống trị. Cuộc sống thường ngày của quần chúng trở phải vô cùng khổ sở. Cấp dưỡng đó sự thống trị vô cùng tàn nhẫn của Lê Long Đĩnh càng làm tăng sự căm phẫn, bất bình, đáng ghét nhà tiền Lê trong dân chúng, binh sĩ, quan tiền lại, tăng sư. Vì vậy, sau thời điểm Lê Long Đĩnh mất, quan tiền lại, tăng sư vẫn tôn Lý Công Uẩn lên làm cho vua lập yêu cầu triều Lý vào trong ngày 02 tháng 11 năm Kỷ Dậu (1009).

Lý Công Uẩn, fan châu Cổ Pháp (huyện Tiên Sơn, thành phố bắc ninh ngày nay). Ông vốn là bé nuôi trong phòng sư Lý Khánh Vân ở chùa Cổ Pháp, là bạn thông minh đĩnh ngộ. Béo lên ông biến đổi võ tướng mạo tài ba giữ chức Điện tiền chỉ huy sứ (Tổng chỉ đạo quân đội cấm vệ) trông coi đội quân cấm vệ của triều đình bên Tiền Lê. Ông đã hàng phục được nhân trọng điểm và sự ủng hộ của quan lại, đấu sĩ triều đình cùng giới sư sãi. Khi lên ngôi ông chọn niên hiệu là Thuận Thiên, mang năm Canh Tuất (1010) làm năm bắt đầu cho triều đại.

Tháng 7 năm 1010, Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ) ra quyết định dời đô tự Hoa Lư (Ninh Bình) về Thăng Long ở đồng bằng Bắc Bộ kè sông Hồng (Hà Nội ngày nay). Trong “Chiếu dời đô”, Lý Công Uẩn nói “Ở vào khu vực trung trọng điểm trời đất, có thế dragon cuộn hổ ngồi; trung tâm Nam Bắc, Đông Tây, tiện thể hình cố núi sông sau trước, đất rộng mà bằng phẳng, địa điểm cao mà lại sáng sủa, cư dân không khổ bởi vì ngập lụt, muôn vật siêu thịnh nhưng mà phồn vinh, xem khắp nước Việt, chỉ nơi này là win địa. Thực là chốn hội tụ của tư phương, là khu vực thượng đô của ghê sư muôn đời”. Vua Lý cũng nói rõ mục tiêu dời đế kinh là nhằm mục đích “mưu chọn vị trí ở vị trí trung tâm làm kế tục cho bé cháu ức muôn đời”.

Việc dời đô về Thăng Long của Lý Công Uẩn là sự việc kiện quan tiền trọng, dời đô ra vùng trung trọng tâm đồng bởi Bắc Bộ, trên đây một vùng khu đất trù phú, đông dân, những tiềm năng tởm tế, văn hóa truyền thống đã chứng tỏ dân tộc và non sông bước vào một thời kỳ trở nên tân tiến mới, bước đầu vươn dậy với khí ráng Thăng Long – Rồng cất cánh lên và biểu thị sự vươn lên, hưng thịnh của phong con kiến Việt Nam.

VIỆC DỜI ĐÔ RA THĂNG LONG CỦA NHÀ LÝ VÀO NĂM 1010

 

Vùng đất Thăng Long – tp hà nội là một trong những vùng đất trải qua trường kỳ lịch sử dân tộc dân tộc. Thăng Long – thành phố hà nội là “nơi trung chổ chính giữa bờ cõi”, “nơi đô thành bậc nhất”, “nơi hội họp của bốn phương”. Hà nội là khiếp đô siêu sớm của nhiều triều đại phong kiến việt nam và từ thời điểm năm 1945 là tp. Hà nội nước vn Dân chủ Cộng Hòa, sau biến thành nước cùng hòa buôn bản hội chủ nghĩa Việt Nam, càng ngày càng thể hiện chính trị sâu sắc hơn đặc điểm tiêu biểu về văn hóa, chính trị, gớm tế, thôn hội của tất cả nước, đích thực là trái tim của Tổ quốc.

Nhân dân cả nước nói bình thường và nhân dân hà nội thủ đô nói riêng, sẽ nỗ lực chuyển động hướng cho kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – hà thành (1010 – 2010), lành mạnh và tích cực bảo tồn, đẩy mạnh truyền thống vinh hoa Thăng Long – Hà Nội, truyền thống cuội nguồn dân tộc, xây dựng thành phố hà nội không dứt lớn mạnh bạo trong thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa, tiến bộ hóa là trách nhiệm cao niên của mọi người việt Nam.

NHÀ LÝ DỜI ĐÔ VỀ THĂNG LONG

Trong tình trạng rối ren vào thời gian cuối nhà chi phí Lê, Lý Công Uẩn đã hàng phục được nhân trọng điểm và sự ủng hộ của quan lại lại, binh sĩ triều đình cùng giới sư sãi. Trong cơ hội ấy, Lý Công Uẩn lên ngôi vua lấy hiệu là Lý Thái Tổ, chọn niên hiệu là Thuận Thiên với lấy năm Canh Tuất (năm 1010) có tác dụng năm khởi đầu cho triều đại.

Thời tiền Lê, kinh thành đóng đô nghỉ ngơi Hoa Lư (Ninh Bình), chỗ núi non hiểm trở thích hợp cho câu hỏi phòng thủ cần đến khi bên Lý thành lập, nước nhà bước quý phái thời kỳ cải tiến và phát triển mới. Bởi vì vậy, mon 7 năm 1010, Lý Công Uẩn quyết định dời đô về Thăng Long sinh sống đồng bởi Bắc Bộ bờ sông Hồng.

Sự kiện dời đô ra vùng trung trung khu đồng bằng Bắc Bộ, một vùng khu đất trù phú, đông dân, nhiều tiềm năng tởm tế, văn hóa đã chứng tỏ dân tộc và non sông bước vào trong 1 thời kỳ cải cách và phát triển mới, bước đầu vươn dậy cùng với khí cầm cố Thăng Long – Rồng bay lên.

Thành Thăng Long có chu vi hơn đôi mươi km, được bảo phủ bởi những dòng sông : sông Hồng phía Bắc và phía Đông, sông Kim Ngưu cùng sông Tô kế hoạch ở phía Nam, phía Tây. Năm 1010, vua Lý Thái Tổ mang lại xây dựng các cung năng lượng điện trong ghê thành Thăng Long, vùng trước dựng điện Càn Nguyên làm chỗ coi chầu, bên tả có tác dụng điện Tập Hiền, mặt hữu dựng điện Giảng Võ. Mở cửa Phi Long thông cùng với cung Nghênh Xuân, cửa ngõ Đan Phượng thông với cửa ngõ Uy Viễn, hướng chính Nam dựng điện Cao Minh, đều phải có thềm rồng, trong thềm dragon có hiên chạy dọc dẫn ra bao bọc bốn phía. Sau năng lượng điện Càn Nguyên dựng hai điện Long An, Long Thụy làm nơi vua nghỉ. Bên tả xây năng lượng điện Nhật Quang, bên hữu dựng năng lượng điện Nguyệt Minh, phía sau dựng nhị cung Thúy Hoa, Long Thụy có tác dụng chỗ mang đến cung nữ. Dựng kho tàng, đắp thành, đào hào. Tứ mặt phía Nam gọi là cửa ngõ Đại Hưng, phía Bắc call là cửa Diệu Đức. Năm 1011, vua cho xây tiếp cung Đại Thanh ở mặt tả, kho Trấn Phúc sinh sống trong thành. Năm 1014, vua mang đến đắp thành đất ở tứ mặt khiếp thành Thăng Long. Việc di dời kinh đô ra Thăng Long và nhu yếu xây dựng những công trình tôn giáo đặc biệt là xây dựng miếu đã tạo đk cho nghệ thuật phong cách thiết kế dưới thời Lý phát triển mạnh mẽ.

Vua Lý Thái Tổ chia tổ quốc từ 10 đạo thành 24 lộ với đổi châu Cổ Pháp làm phủ Thiên Đức, đổi thành Hoa Lư làm đậy Trường An, che Ứng Thiên là phái mạnh Kinh, trấn Chiêu Dương làm cho châu Vĩnh An. Phần nhiều nơi xa kinh đô như châu Hoan, châu Ái (từ Thanh Hóa vào cho Quảng Bình) cùng vùng dân tộc ít tín đồ được đổi thành các trại. Dưới lộ tất cả phủ, châu, những đơn vị hành chính cơ sở là hương cùng giáp. Việc phân chia những đơn vị hành bao gồm từ tw tới địa phương ở trong nhà Lý không những thể hiện nay sự thống nhất của nước nhà mà còn sinh sản điều kiện thuận tiện cho việc cai quản đất nước.

Năm 1010, khi new lên ngôi, Lý Thái Tổ vẫn xuống chiếu bắt toàn bộ những kẻ tha phương yêu cầu trở về quê quán, lo bài toán nông. Nhờ vào vậy, lực lượng sản xuất nntt ngay từ khởi đầu đã định hình và bảo đảm. Để phát triển sản xuất nông nghiệp, triều Lý rất chăm lo công tác thủy lợi. Vùng đồng bởi Bắc Bộ là 1 trong vựa lúa lớn, tuy vậy tình trạng vây cánh lụt của sông Hồng và những sông lớn khác đã tác động nghiêm trọng đến chế tạo nông nghiệp. Công tác làm việc thủy lợi vị Nhà nước trung ương đảm nhiệm. Một khối hệ thống đê dọc những sông to đã được hình thành, thứ nhất là hầu như đoạn đê dọc sông Như Nguyệt (sông Cầu) được đắp vào thời điểm tháng 9 năm 1077. Câu hỏi đắp đê được đơn vị Lý coi trọng và đã ban hành nhiều phép tắc chặt chẽ. Năm 1103, bên vua xuống chiếu bắt cư dân trong và kế bên kinh thành Thăng Long đắp đê chống nước lụt sông Hồng. Năm 1108, bên Lý chuyên chở dân đắp đê Cơ Xá dọc sông Hồng quãng ngoại trừ thành Thăng Long nhằm đảm bảo an toàn kinh thành. Vì Thăng Long là vùng khu đất hay bị ngập úng, các vua công ty Lý đã mang đến đào sông Lãnh Kinh vào thời điểm năm 1189, sông đánh Lịch vào thời điểm năm 1193 nhằm tiêu nước… nhìn chung, những công trình xây dựng thủy lợi dưới thời Lý đã đóng góp thêm phần tích cực đến sản xuất nông nghiệp & trồng trọt đạt nhiều hiệu quả lớn lao, ngăn chặn được người quen biết lụt cùng tưới tiêu nước cho việc canh tác lúa, hoa màu.

Nghề gốm trong thời Lý được thông dụng rộng rãi khắp vị trí nhưng tập trung nhất là đế đô Thăng Long bởi nơi đây tất cả nhiều làm từ chất liệu đất cân xứng cũng như đường giao thông thủy bộ thuận tiên. Câu hỏi xây dựng đế kinh Thăng Long trong buổi đầu yên cầu một khối lượng gạch, ngói, gốm, sứ tương đối lớn. Gạch ốp ngói chế tạo cung điện, đền tháp, nhà ở dưới thời Lý có không ít loại dáng tùy theo yêu ước của công trình xây dựng kiến trúc và đáng chăm chú là gạch tất cả ghi chữ hán việt “Đại Việt quốc quân thành chuyên”, kích thước 30x30 cm, in hình nổi chim phượng hoặc hoa cúc.

Vùng ven đế kinh Thăng Long tất cả nghề làm cho giấy rất khét tiếng ở những làng Bưởi, yên Thái, thôn Hồ, xóm Nghĩa Đô… đã cung cấp cho cả nước lượng lớn các loại giấy tạo điều kiện cho câu hỏi học tập, sáng tác văn chương.

Việc dời kinh thành về Thăng Long đã trở thành nơi này thành một trung tâm thương nghiệp u ám và mờ mịt và kích thích vận động kinh tế của quanh vùng đồng bởi sông Hồng. địa điểm của khiếp thành Thăng Long như trong Chiếu đời đô vẫn nói là nơi tư phương tụ hội vày vậy hoạt động thương nghiệp nơi đây có rất nhiều điều kiện dễ dàng để cải cách và phát triển mạnh mẽ. Thời Lý, làm việc Thăng Long gồm 61 phố phường, ngoài một số phường siêng về phân phối tiểu thủ công bằng tay nghiệp, còn lại nhiều phần là gần như phường bán buôn trao đổi sản phẩm & hàng hóa sản đồ vật từ mọi miền đất nước. Một trong những chợ tất cả quy mô khủng được ra đời ngay tại kinh thành như những chợ sinh hoạt phía Đông, chợ Tây, chợ Nam, chợ ở phường Giang Khẩu liên tiếp thu hút đông đảo người đến thiết lập bán. Kinh thành Thăng Long đã trở thành đầu mọt thương nghiệp lớn. Đã xuất hiện một tầng lớp thương nhân chuyên nghiệp, giàu sang và có thế lực. Để đáp ứng vận động thương nghiệp những triều đại đơn vị Lý đã mang đến đúc nhiều loại tiền đồng lưu giữ hành trong nước. đơn vị nước triều Lý chọn lọc chế tác, thành lập và hoạt động các xưởng đúc tiền ở kinh kì Thăng Long (Lý Thái Tổ đúc tiền Thuận Thiên Đại bảo; Lý Thái Tông đúc tiền Càn Phù Nguyên bảo, Minh Đạo Thông bảo; Lý Nhân Tông đúc tiền Thiên Phù Nguyên bảo, Lý Thần Tông đúc tiền Thiên Thuận Thông bảo…)

Kể từ ngày đoàn thuyền ngự của Lý Công Uẩn dừng bên dòng sông Tô định kỳ dưới thực bụng Đại La mùa thu năm Canh Tuất (năm 1010) mở màn trang lịch sử dân tộc mới của vùng đất núi Nùng sông Nhị. Qua bao thăng trầm, có mặt và phát triển, địa điểm Thăng Long – hà nội đi vào lòng người vn như một mẫu thiêng liêng mang hồn khu đất nước.

Thế giới biết đến nước ta qua địa danh thủ đô – cái tên gợi lên bao cảm xúc dạt dào về hầu như cửa ô (ô cầu Giấy, ô quan Chưởng, ô Chợ Dừa, ô Đống Mác…), phần lớn dãy phố bắt đầu bằng chữ sản phẩm (Hàng Bông, mặt hàng Bạc,Hàng Mã, hàng Khoai, sản phẩm Đường…), số đông di tích lịch sử vẻ vang (Lăng Bác, trung tâm vui chơi quảng trường Ba Đình, cột cờ Hà Nội, thành cổ Hà Nội, hồ Hoàn Kiếm, đền Ngọc Sơn, văn miếu Quốc Tử Giám…) đã chế tác sắc diện rất độc đáo trên mảnh đất nền này.

BAN TUYÊN GIÁO QUẬN ỦY

 

(Tài liệu xem thêm : lịch sử vẻ vang Việt Nam, tập 2 - 3 của Hội đồng công nghệ xã hội tp hcm – Viện khoa học xã hội tại thành phố Hồ Chí Minh, nhà xuất phiên bản Trẻ xuất bản năm 2007).