Cách Format Ổ Đĩa Là Gì - Tìm Hiểu Về Định Dạng Ổ Đĩa

Trong quá trình làm việc, chúng ta hẳn đã không ít lần nghe tới từ Format (định dạng) hay nhiều lần gặp phải lỗi khá khó chịu như “File too large to …” khiến cho bạn không thể chuyển dữ liệu vào USB được.

Bạn đang xem: Format ổ đĩa là gì

Nguyên nhân chính là do bạn đang để định dạng ổ đĩa chưa phù hợp với tập tin hoặc thao tác thực hiện. Vậy định dạng là gì? Có những loại định dạng nào phổ biến? Và cách khắc phục những tình trạng trên như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Đầu tiên chúng ta phải hiểu Disk Format (định dạng ổ đĩa) là gì. Ta có thể định nghĩa chúng theo 2 cách khác nhau: Khi đề cập đến ổ đĩa máy tính, phổ biến nhất bây giờ là ổ cứng (Hard Disk), định dạng ổ cứng (Disk Format) hay hệ thống tập tin (File System) chính là một khái niệm dùng để chỉ một cách thức về việc tổ chức và quản lý tập tin trên đĩa cứng, đĩa mềm. Có 3 hệ thống phổ tập tin biến nhất bây giờ là FAT32, Ex
FAT và NTFS, mỗi loại phù hợp với từng hệ điều hành khác nhau.

Định dạng ổ đĩa cũng có thể hiểu là một hành động đưa ổ đĩa hay USB về trạng thái ban đầu, xóa hết các đường dẫn của các tệp tin, khiến chúng bị biến mất và rất khó để phục hồi. Sau khi định dạng, bạn có thể điều chỉnh loại hệ thống tệp tin của ổ đĩa hay USB sang FAT hay NTFS tùy ý.

Các loại Hệ thống tập tin phổ biến:

Như mình đã đề cập ở trên, có 3 loại hệ thống tập tin phổ biến nhất hiện tại là FAT32, Ex
FAT và NTFS. Mỗi loại đều có ưu điểm và nhược điểm riêng

FAT32

Bậc đàn anh của hệ thống tập tin FAT32 bao gồm FAT, FAT12 và FAT16 vốn trước đây được dùng phổ biến trên hệ điều hành MS-DOS của Microsoft. Và khi dung lượng đĩa tăng lên, các hệ thống tập tin này lần lượt bộc lộ nhiều hạn chế của mình khi chỉ chỉ hỗ trợ tối đa đến 65536 liên cung (clusters) (65536 x 32KB = 2GB) trên một phân vùng ổ đĩa (partition), gây ra sự lãng phí dung lượng đáng kể (đến 50% dung lượng đối với những ổ đĩa cứng trên 2GB).

Đọc thêm So sánh Mac
Book Pro 16 inch và Mac
Book Pro 15 inch: Lựa chọn nào tốt hơn?

FAT32 là chữ viết tắt của “File Allocation Table 32” (bảng phân bổ tập tin 32) xuất hiện rộng rãi trên hệ điều hành Windows 95 cho đến bây giờ với mục đích chính là thay thế cho định dạng FAT16. Do có không gian địa chỉ là 32 bit nên nó sẽ hỗ trợ nhiều liên cung trong 1 phân vùng hơn. Nhưng bây giờ FAT32 cũng đang dần trở nên cũ đi và có lẽ sẽ không phù hợp trong tương lai.

Tuy nhiên, “cũ đi” là chuyện của tương lai, còn bây giờ thì FAT32 là hệ thống tập tin phổ biến nhất với độ tương thích rất cao. Các USB giờ đều được đặt định dạng mặc định (Default Format) là FAT32. Không chỉ máy tính mà những thiết bị tiên tiến như game consoles (điều khiển chơi game), loa, máy quay, … tất cả những thiết bị có cổng kết nối USB đều có thể tương thích với loại hệ thống tập tin này.

Có khả năng tương thích với mọi hệ điều hành: Windows, Mac
OS, Linux, DOS, …

Và giờ là lúc đề cập đến chuyện “cũ đi tương lai”. Do công nghệ ngày càng phát triển, các tệp tin cũng ngày càng có kích thước lớn hơn – có thể lên tới trên 5GB – mà phân vùng được định dạng FAT32 sẽ chỉ chứa được những tập tin có dung lượng không vượt quá 4GB và dung lượng của một phân vùng FAT32 bắt buộc phải nhỏ hơn 8TB. Dù 4GB và 8TB là một con số không hề nhỏ nhưng ai mà biết được, những con số đó sẽ chỉ là muỗi trong tương lai sắp tới (công nghệ mà :D).

NTFS

NTFS là viết tắt của New Technology File System (hệ thống tập tin công nghệ cao), được ra đời cùng Windows NT 3.1. Sau này, khi bạn cài đặt Windows cho máy tính thì định dạng ban đầu của ổ đĩa sẽ mặc định là NTFS. Ưu điểm của loại định dạng này là kích thước của tệp và phân vùng sẽ rất lớn do sử dụng không gian địa chỉ 64 bit giúp cho khả năng lưu trữ là không bị hạn chế nhiều.

Đọc thêm Cách sửa ” Lỗi kết nối của bạn không phải là kết nối riêng tư “

Sử dụng bảng quản lý tập tin MFT (Master File Table) (thấy chữ master là đã thấy ghê rồi :D), NTFS được tăng cường khả năng lưu trữ, tức là dữ liệu sẽ dễ dàng được hồi phục hơn nếu chẳng may gặp lỗi gì đó. Tính bảo mật, mã hóa của loại hệ thống tập tin này cũng được tăng lên rất nhiều.

Vì đây là hệ thống tập tin được phát triển bởi Microsoft nên nó cũng chỉ tương thích tốt với Windows. Khả năng tương thích của nó cũng khá lằng nhằng: Mac
OS X thì chỉ có thể đọc chứ không thể ghi lên phân vùng NTFS, một số phiên bản Linux thì có hỗ trợ ghi, nhưng một số thì lại không hay thậm chí là con đẻ XBox 360 của Microsoft cũng không tương thích với NTFS.

Ngoài ra thì NTFS cũng không được hỗ trợ để làm việc với những ổ đĩa có dưới 400MB và cũng không thể dùng trên đĩa mềm. (Các bạn nên lưu ý nhược điểm này khi định dạng USB nhé, kẻo đến lúc cắm vào Mac
Book hay máy chạy Linux lại báo lỗi :D)

Ex
FAT

Ex
FAT hay Extended File Allocation Table (Bảng phân bổ tệp tin mở rộng) được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2006 cho các phiên bản mới nhất của Windows như Windows XP hay Windows Vista. Hệ thống tập tin này được tối ưu để sử dụng cho bộ nhớ dạng Flash (USB, SSD). Tuy được thiết kế cùng một guộc FAT với FAT32 nhưng Ex
FAT lại không bị hạn chế như FAT32, tức là vẫn có giới hạn, nhưng là rất lớn. Do đó bạn có thể thoải mái làm việc với các tệp tin có dung lượng lớn hơn 4GB.

Khả năng tương thích của Ex
FAT cũng tốt hơn NTFS, Mac
OS mọi phiên bản đều có thể đọc ghi bình thường trên phân vùng của Ex
FAT. Tuy nhiên, vẫn có một số hệ thống không hỗ trợ ex
FAT, như Xbox 360 hay PS3, riêng PS4 và Xbox One có hỗ trợ. Một số thiết bị máy tính cũ chỉ hỗ trợ FAT32 mà không hỗ trơ ex
FAT.

HFS+ và APFS

Nãy giờ chúng ta chỉ bàn về những hệ thống tập tin tương thích với Windows mà quên mất rằng Apple cũng đã phát triển các định dạng tương thích tốt với con đẻ của mình, đó là HFS và APFS.

Đọc thêm Tại sao người dùng cần phải nâng cấp máy ảnh

HFS là viết tắt của Hierarchical File System (hệ thống tập tin phân cấp). Hệ thống tập tin này được hoạt động trong không gian địa chỉ 16 bit. Cũng giống như FAT16, HFS dần bị lạc hậu do khả năng phát triển đáng kinh ngạc của bộ nhớ và được thay thế bởi HFS+ (HFS Plus) có không gian địa chỉ là 32 bit được giới thiệu năm 1998 cùng với phiên bản Mac
OS 8.1.

Mới gần đây, Apple cuối cùng cũng đã phát triển thêm một hệ thống tập tin hoạt động dựa theo kiến trúc 64 bit – mang điểm mạnh của cả NTFS và Ex
FAT – với khả năng chứa những tệp tin có dung lượng rất lớn, tính bảo mật cao và tối ưu rất tốt cho bộ nhớ Flash – điều này là tất yếu khi ngày nay SSD đang dần thay thế cho HDD truyền thống.

Điểm yếu duy nhất của những dạng hệ thống tệp tin này là khả năng tương thích. Chúng hầu như chỉ tương thích với hệ điều hành Mac
OS (thậm chí APFS còn không tương thích tốt với Mac
OS phiên bản cũ). Nếu muốn dùng những định dạng này trên Windows hay Linux thì có lẽ các bạn buộc phải dùng đến phần mềm của bên thứ ba. Khi ấy thì chất lượng trải nghiệm có lẽ cũng sẽ không được cao.

Tổng kết

Mỗi định dạng ổ đĩa hay hệ thống tập tin đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Tùy vào từng nhu cầu sử dụng, nhu cầu bảo mật hay hệ điều hành bạn đang sử dụng mà nên dùng từng loại định dạng khác nhau. Nếu bạn sử dụng Windows thì nên dùng FAT32, Ex
FAT và tốt nhất là NTFS. Còn nếu bạn sử dụng Mac
OS thì tùy vào từng phiên bản, Ex
FAT, HFS+ hoặc APFS chính là lựa chọn tốt nhất của bạn.

Thông tin Macstore Shop: Mac
Store chuyên dòng sản phẩm Macbook, i
Mac, Mac mini, Mac

Disk management

Disk Management là trình quản lý ổ đĩa cứng được tích hợp cho tất cả các phiên bản của Windows.

Để mở Disk Management bạn click vào nút “Start” ở góc bên trái của màn hình, tìm và chọn “Computer Management “ và chọn “Disk Management” là xong.

Xem thêm: Bật mí cách tạo facebook bang gmail siêu nhanh siêu dễ, tạo tài khoản facebook

Lưu ý: Với các máy sử dụng Windows 10 và Windows 8 đều được Power User Menu hỗ trợ cho bạn lối tắt truy cập nhanh nhất vào Disk Management. Ngoài ra, bạn cũng có thể mở Disk Management từ Command Prompt ở bất kỳ phiên bản Windows nào nhưng cách này lại khá phức tạp với những bạn không rành các lệnh Cmd. Cho nên cách dễ dàng nhất là mở nó thông qua Computer Management.

Tìm ổ đĩa bạn muốn định dạng

Bạn có thể tìm ổ đĩa mà mình muốn định dạng từ danh sách ở trên cùng.

Nếu ổ đĩa bạn muốn định dạng không nằm trong danh sách trên, hoặc xuất hiện các thông báo Initialize Disk hay Initialize and Convert Disk Wizard thì có nghĩa là bạn cần phân vùng ổ đĩa. Để khắc phục điều này bạn chỉ cần phân vùng ổ đĩa rồi chuyển sang bước tiếp theo.

Lưu ý: Bất kỳ ổ đĩa nào chứa hệ điều hành Windows đều không thể format được từ Disk Management hoặc từ bất kỳ nơi nào khác trong Windows.

Chọn ổ đĩa cần format

Nhấn chuột phải và nhấn và giữ ổ đĩa đó, click vào Format và sau đó sẽ xuất hiện cửa sổ “Format :”.

Cảnh báo: Một khi đã bắt đầu quá trình format ổ cứng thì sẽ không thể dừng lại được. Chính vì vậy, bạn cần kiểm tra chính xác ổ đĩa cần định dạng để tránh nhầm lẫn.

Đặt thiết lập ổ cứng
Volume label

Bạn có thể đặt tên mới cho ổ đĩa hoặc giữ nguyên tên cũ. Nếu đây là một ổ đĩa mới, Windows sẽ gán nhãn volume label mới.

File System

Chúng tôi khuyên bạn nên chọn NTFS (trừ khi bạn có nhu cầu đặc biệt muốn chọn một File System khác). Thế nhưng bạn phải biết rằng NTFS luôn là lựa chọn File System tốt nhất trong Windows. Ngoài ra bạn cũng có thể chọn FAT32.

Lưu ý: Các File System FAT khác chỉ có sẵn dưới dạng tùy chọn trên ổ đĩa 2 GB trở xuống.

Allocation unit size

Thông thường Allocation unit size đều được đặt là Default hoặc bạn cũng có thể tùy chỉnh nó theo ý thích nếu muốn.

Perform a quick format

Đối với Windows 10, 8 ,7, Vista và Windows XP tốt hơn hết là nên để định dạng đầy đủ (Full format).

Định dạng nhanh có khả năng định dạng ổ cứng nhanh hơn hẳn so với định dạng chuẩn nhưng thay vào đó lại đi kèm với khuyết điểm là có thể bỏ qua các sector xấu. Chính vì vậy, chúng ta có thể thấy rõ ràng lợi ích mà định dạng đầy đủ lớn hơn rất nhiều so với định dạng nhanh.

Enable file and folder compression

Enable file and folder compression được bỏ chọn theo mặc định. Do đó, bạn có thể bật lên nếu muốn bởi tính năng này không mang lại nhiều giá trị.

Hoàn tất thiết lập và bắt đầu format
Nhấp vào OK nằm ở phía cuối cửa sổ.Sau đó xuất hiện thông báo “Formatting this volume will erase all data on it. Back up any data you want to to keep before formatting. Do you want to continue?” và nhấn vào “OK” là đã bắt đầu quá trình format ổ cứng.Khi đó, bạn có thể theo dõi tiến trình định dạng ổ đĩa thông qua Formatting: xx% trong Status.

Chú ý: Thời gian cho việc định dạng ổ cứng có thể khá lâu tùy thuộc vào kích thước của ổ đĩa.

Hoàn thành format ổ cứng

Sau khi format counter đạt 100% và xuất hiện một thông báo rằng việc định dạng ổ đĩa đã hoàn tất thì chứng tỏ bạn đã thành công và Status sẽ được thay đổi thành Healthy.

Giờ đây, bạn có thể bắt đầu sử dụng ổ đĩa như bình thường.

Làm thế nào để xóa hoàn toàn dữ liệu trên máy tính?

Sau khi bạn kết thúc quá trình định dạng ổ cứng trong Windows, có thể còn tồn đọng những dữ liệu chưa thực sự bị xóa mà chúng bị ẩn khỏi Windows và các hệ điều hành khác. Cho nên các dữ liệu đó vẫn khả năng truy cập vào trong một số trường hợp nhất định.

Thế nhưng bạn lại muốn xóa chúng sạch sẽ và không bao giờ muốn tái sử dụng lần nữa thì bạn có thể bỏ qua định dạng ổ cứng và thay vào đó là phá hủy vật lý hoặc từ tính.

Một số thông tin thêm về định dạng ổ cứng trong Windows

Bạn có thể tự động định dạng ổ cứng của mình như một phần của quá trình cài đặt lại Windows. Ngoài ra, bằng cách sử dụng lệnh format bạn cũng có thể định dạng một ổ cứng thông qua Command Prompt.

Còn nếu bạn có bất cứ sự không hài lòng với ký tự ổ đĩa mà Windows đã mặc định thiết lập trong quá trình phân vùng thì bạn hoàn toàn có quyền thay đổi nó bất cứ lúc nào bạn muốn!

Hi vọng các thông tin trên giúp ích cho bạn. Chúc bạn thành công!

Đăng ký kênh Youtube để theo dõi các bài học của Huấn luyện viên tốt nhất: http://bit.ly/Youtube_HOCVIENi
T

Tham gia cộng đồng Học viện IT.vn tại: https://www.facebook.com/groups/www.vabishonglam.edu.vn/

Trụ sở Hà Nội: Số 8 ngõ 117 Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội

Hồ Chí Minh: Số 283/45 Cách Mạng Tháng Tám, Phường 12, Quận 10, TP.HCMHải Phòng: Số 94 Quán Nam, Lê Chân, Hải Phòng

Thái Nguyên: Số 297 Lương Ngọc Quyến, TP. Thái NguyênHọc viện IT.vn – Truyền nghề thực tế cùng bạn đến thành công!