Cách tính giá trị nhỏ nhất (gtln) và giá trị nhỏ nhất (gtnn) của biểu thức

-

Tìm giá chỉ tị lớn số 1 (GTLN) với giá trị bé dại nhất (GTNN) của biểu thức (biểu thức đựng dấu căn, biểu thức chứa dấu quý giá tuyệt đối,...) là trong những dạng toán lớp 9 có nhiều bài kha khá khó và đòi hỏi kiến thức vận dụng linh hoạt trong mỗi bài toán.

Bạn đang xem: Cách tính giá trị nhỏ nhất


Bài viết này sẽ share với các em một số trong những cách tìm giá trị lớn nhất (GTLN, Max) với giá trị nhỏ tuổi nhất (GTNN, Min) của biểu thức (biểu thức đại số đựng dấu căn, cất dấu quý hiếm tuyệt đối,...) qua một vài bài tập minh họa cố gắng thể.


* bí quyết tìm giá trị lớn nhất, giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất của biểu thức đại số:

* Phương pháp: (đối với biểu thức 1 biến chuyển số)

- ước ao tìm giá trị lớn số 1 hay giá bán trị bé dại nhất của một biểu thức ta tất cả thể đổi khác biểu thức thành dạng: A2(x) + const ;(A biểu thức theo x, const = hằng số).

* ví dụ 1: mang đến biểu thức: A = x2 + 2x - 3.

 Tìm GTNN của A.

° Lời giải:

- Ta có: A = x2 + 2x - 3 = x2 + 2x + 1 - 1 - 3 = (x + 1)2 - 4

- vày (x + 1)2 ≥ 0 ⇒ (x + 1)2 - 4 ≥ -4 

 ⇒ A ≥ - 4 dấu bởi xảy ra, tức A = - 4 ⇔ x + 1 = 0 ⇔ x = -1

- Kết luận: Amin = -4 khi và chỉ còn khi x = -1.

* lấy một ví dụ 2: Cho biểu thức: A = -x2 + 6x - 5.

Tìm GTLN của A.

° Lời giải:

- Ta có: A = -x2 + 6x - 5 = -x2 + 6x - 9 + 9 - 5 = -(x - 3)2 + 4 = 4 - (x - 3)2

- bởi (x - 3)2 ≥ 0 ⇒ -(x - 3)2 ≤ 0 ⇒ 4 - (x - 3)2 ≤ 4

 ⇒ A ≤ 4 dấu bằng xảy ra, tức A = 4 ⇔ x - 3 = 0 ⇔ x = 3

- Kết luận: Amax = 4 khi còn chỉ khi x = 3.

* lấy ví dụ 3: Cho biểu thức:

*

- tìm kiếm x nhằm Amax; tính Amax =?

° Lời giải:

- Để A đạt gía trị lớn nhất thì biểu thức (x2 + 2x + 5) đạt giá bán trị nhỏ tuổi nhất.

- Ta có: x2 + 2x + 5 = x2 + 2x + 1 + 4 = (x + 1)2 + 4

- Vì (x + 1)2 ≥ 0 buộc phải (x + 1)2 + 4 ≥ 4 

 dấu "=" xảy ra khi và chỉ khi x + 1 = 0 ⇔ x = -1

 Vậy

*

 

*

*

* bí quyết tìm giá trị bự nhất, giá bán trị nhỏ tuổi nhất của biểu thức đựng dấu căn:

* Phương pháp: (đối cùng với biểu thức 1 đổi thay số)

- cũng như như bí quyết tìm ở phương thức trên, vận dụng đặc điểm của biểu thức ko âm như:

 

*
 hoặc 
*

- vệt "=" xẩy ra khi A = 0.

* lấy một ví dụ 1: Tìm GTNN của biểu thức: 

 

*

° Lời giải:

- Ta thấy: 

*
 

 

*

 Vì (x - 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x - 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x - 1)2 + 3 ≥ 3

 nên 

*
 dấu "=" xẩy ra khi x - 1 = 0 ⇔ x = 1

*

* lấy một ví dụ 2: Tìm GTLN của biểu thức:

 

*

° Lời giải:

- Ta có: 

*

 

*

 Vì (x - 1)2 ≥ 0 ⇒ -3(x - 1)2 ≤ 0 ⇒ -3(x - 1)2 + 5 ≤ 5

 nên 

*
 dấu "=" xẩy ra khi x - 1 = 0 ⇔ x = 1

 

*

* ví dụ như 3: Tìm GTLN của biểu thức: 

*

° Lời giải:

- Ta có:

*

 

*

 

*

 

*

 

*
 nên giá bán trị nhỏ tuổi nhất của B là 
*
 đạt được khi:

 

*

* lấy ví dụ 4: Tìm GTLN của biểu thức:

 

*

° Lời giải:

- Điều kiện: x≥0

- Để A đạt giá trị lớn số 1 thì 

*
 đạt giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất

- Ta có: 

*

 

*

 Lại có: 

*
*

 Dấu"=" xẩy ra khi 

*

*

*

- Kết luận: GTLN của A = 4/7 khi x = 1/4.

* phương pháp tìm giá trị phệ nhất, giá bán trị bé dại nhất của biểu thức chứa dấu quý giá tuyệt đối:

* Phương pháp: (đối với biểu thức 1 biến số)

- việc này cũng công ty yếu nhờ vào tính ko âm của trị giỏi đối.

* lấy ví dụ như 1: tra cứu GTLN của biểu thức: 

*

° Lời giải:

- Ta có: |2x - 2| ≥ 0 ⇔ -|2x - 2| ≤ 0 ⇔ 5 -|2x - 2| ≤ 5

 Dấu "=" xảy ra khi |2x - 2| = 0 ⇔ 2x - 2 = 0 ⇔ x = 1

 Vậy Amax = 5 ⇔ x = 1

* ví dụ như 2: Tìm GTNN của biểu thức: A = |9 - x| - 3

° Lời giải:

- Ta có: |9 - x| ≥ 0 ⇔ |9 - x| ≥ 0 ⇔ |9 - x| - 3 ≥ -3

Dấu "=" xảy ra khi |9 - x| = 0 ⇔ 9 - x = 0 ⇔ x = 9

 Vậy Amin = -3 ⇔ x = 9

Như vậy, những bài toán trên dựa trên các biến hóa về dạng tổng hoặc hiệu của biểu thức không âm (bình phương, trị tốt đối,...) cùng hằng số để tìm ra lời giải.

Thực tế, còn nhiều việc phải sử dụng bất đẳng thức Cauchy (Cosi) cho hai số a, b không âm: 

*
 (Dấu "=" xẩy ra khi a =b) hay áp dụng bất đẳng thức đựng dấu giá trị tuyệt đối:
*
 (dấu "=" xẩy ra khi còn chỉ khi a.b≥ 0); 
*
, (dấu "=" xảy ra khi và chỉ khi a.b≤ 0).

* lấy ví dụ 1: Tìm giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất (GTNN) của biểu thức:

 

*

° Lời giải:

- bởi a,b>0 nên 

*

- Áp dụng bất đẳng thức Cauchy (còn hotline là bất đẳng thức so sánh giữa trung bình cùng và mức độ vừa phải nhân AM-GM (Arithmetic Means - Geometric Means)).

 

*

 Dấu "=" xảy ra khi 

*

- Kết luận: giá trị nhỏ nhất của M = 2 ⇔ a = b.

* ví dụ như 2: Tìm giá trị nhỏ dại nhất (GTNN) của biểu thức:

 

*

° Lời giải:

- bởi vì a > 1 nên a - 1 > 0 ta có:

 

*
 (Áp dụng bất đẳng thức Cauchy ta được)

 

*

Dấu "=" xẩy ra khi 

*

Đối chiếu đk a > 1 nên có thể nhận a = 2; các loại a = 0.

- Kết luận: GTNN của M = 3 ⇔ a = 2.


Hy vọng với bài viết Cách tìm giá trị lớn nhất (GTLN, Max) và giá trị nhỏ dại nhất (GTNN, Min) của biểu thức ở bên trên giúp các em nắm rõ hơn về dạng toán này.

Xem thêm: Cách lấy lại thanh công cụ trong photoshop bị ẩn, thanh công cụ trong photoshop bị ẩn

Việc vận dụng vào mỗi bài toán yên cầu kỹ năng làm cho toán của các em, tài năng này có được khi những em chịu khó rèn luyện trải qua không ít bài tập. Mọi góp ý với thắc mắc những em hãy vướng lại nhận xét dưới bài viết để 

*
 ghi nhận cùng hỗ trợ, chúc những em học tốt.

Tìm giá tị lớn nhất (GTLN) và giá trị nhỏ tuổi nhất (GTNN) của biểu thức (biểu thức đựng dấu căn, biểu thức chứa dấu quý hiếm tuyệt đối,…) là một trong những dạng toán lớp 9 có nhiều bài kha khá khó và yên cầu kiến thức áp dụng linh hoạt trong mỗi bài toán.

Bài viết này sẽ chia sẻ với các em một số cách tìm giá chỉ trị lớn số 1 (GTLN, Max) và giá trị nhỏ tuổi nhất (GTNN, Min) của biểu thức (biểu thức đại số chứa dấu căn, cất dấu cực hiếm tuyệt đối,…) qua một số bài tập minh họa cụ thể.


° Cách tìm giá chỉ trị phệ nhất, giá trị nhỏ nhất của biểu thức đại số:

* Phương pháp: (đối cùng với biểu thức 1 biến số)

– muốn tìm giá chỉ trị lớn số 1 hay giá chỉ trị bé dại nhất của một biểu thức ta tất cả thể biến đổi biểu thức thành dạng: A2(x) + const ;(A biểu thức theo x, const = hằng số).

* lấy ví dụ 1: mang lại biểu thức: A = x2 + 2x – 3. Tra cứu GTNN của A.

° Lời giải:

– Ta có: A = x2 + 2x – 3 = x2 + 2x + 1 – 1 – 3 = (x + 1)2 – 4

– vị (x + 1)2 ≥ 0 ⇒ (x + 1)2 – 4 ≥ -4

⇒ A ≥ – 4 dấu bằng xảy ra, tức A = – 4 ⇔ x + 1 = 0 ⇔ x = -1

– Kết luận: Amin = -4 khi và chỉ còn khi x = -1.

* ví dụ như 2: Cho biểu thức: A = -x2 + 6x – 5. Tìm GTLN của A.

° Lời giải:

– Ta có: A = -x2 + 6x – 5 = -x2 + 6x – 9 + 9 – 5 = -(x – 3)2 + 4 = 4 – (x – 3)2

– vị (x – 3)2 ≥ 0 ⇒ -(x – 3)2 ≤ 0 ⇒ 4 – (x – 3)2 ≤ 4

⇒ A ≤ 4 dấu bằng xảy ra, tức A = 4 ⇔ x – 3 = 0 ⇔ x = 3

– Kết luận: Amax = 4 khi và chỉ khi x = 3.

* ví dụ như 3: Cho biểu thức: 

– search x để Amax; tính Amax =?

° Lời giải:

– Để A đạt gía trị lớn nhất thì biểu thức (x2 + 2x + 5) đạt giá bán trị nhỏ dại nhất.

– Ta có: x2 + 2x + 5 = x2 + 2x + 1 + 4 = (x + 1)2 + 4

– Vì (x + 1)2 ≥ 0 phải (x + 1)2 + 4 ≥ 4

dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi x + 1 = 0 ⇔ x = -1

Vậy

*

*

° Cách tìm giá trị to nhất, giá bán trị nhỏ nhất của biểu thức đựng dấu căn:

* Phương pháp: (đối với biểu thức 1 trở thành số)

– tương tự như như phương pháp tìm ở cách thức trên, vận dụng đặc thù của biểu thức không âm như:

*
 hoặc 
*

– lốt “=” xẩy ra khi A = 0.

* lấy ví dụ như 1: Tìm GTNN của biểu thức: 

*

° Lời giải:

– Ta thấy: 

*

*

Vì (x – 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x – 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x – 1)2 + 3 ≥ 3

nên 

*
 dấu “=” xẩy ra khi x – 1 = 0 ⇔ x = 1

*

* ví dụ như 2: Tìm GTLN của biểu thức: 

*

° Lời giải:

– Ta có: 

*

*

Vì (x – 1)2 ≥ 0 ⇒ -3(x – 1)2 ≤ 0 ⇒ -3(x – 1)2 + 5 ≤ 5

nên 

*
 dấu “=” xẩy ra khi x – 1 = 0 ⇔ x = 1

*

* lấy một ví dụ 3: Tìm GTLN của biểu thức:

*

° Lời giải:

– Ta có:

*

*

*

*

*
 nên giá chỉ trị bé dại nhất của B là 
*
 đạt được khi:

* lấy ví dụ 4: Tìm GTLN của biểu thức:

° Lời giải:

– Điều kiện: x≥0

– Để A đạt giá trị lớn số 1 thì 

*
 đạt giá bán trị nhỏ dại nhất

– Ta có: 

*

Lại có: =0,forall x>=0" />=frac74,forall x>=0" />

Dấu”=” xảy ra khi 

*

– Kết luận: GTLN của A = 4/7 lúc x = 1/4.

° Cách tìm giá bán trị béo nhất, giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất của biểu thức cất dấu quý hiếm tuyệt đối:

* Phương pháp: (đối cùng với biểu thức 1 biến hóa số)

– bài toán này cũng nhà yếu phụ thuộc tính không âm của trị tốt đối.

* lấy ví dụ như 1: search GTLN của biểu thức: 

*

° Lời giải:

– Ta có: |2x – 2| ≥ 0 ⇔ -|2x – 2| ≤ 0 ⇔ 5 -|2x – 2| ≤ 5

Dấu “=” xảy ra khi |2x – 2| = 0 ⇔ 2x – 2 = 0 ⇔ x = 1

Vậy Amax = 5 ⇔ x = 1

* lấy ví dụ như 2: Tìm GTNN của biểu thức: A = |9 – x| – 3

° Lời giải:

– Ta có: |9 – x| ≥ 0 ⇔ |9 – x| ≥ 0 ⇔ |9 – x| – 3 ≥ -3

Dấu “=” xảy ra khi |9 – x| = 0 ⇔ 9 – x = 0 ⇔ x = 9

Vậy Amin = -3 ⇔ x = 9

Như vậy, các bài toán trên dựa vào các biến đổi về dạng tổng hoặc hiệu của biểu thức không âm (bình phương, trị tốt đối,…) với hằng số nhằm tìm ra lời giải. Thực tế, còn nhiều việc phải thực hiện bất đẳng thức Cauchy (Cosi) đến hai số a, b ko âm: 

*
 (Dấu “=” xảy ra khi a =b) hay vận dụng bất đẳng thức cất dấu quý giá tuyệt đối:
*
 (dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi a.b≥ 0); 
*
, (dấu “=” xảy ra khi và chỉ còn khi a.b≤ 0).

* ví dụ như 1: Tìm giá chỉ trị nhỏ nhất của biểu thức: 

° Lời giải:

– vị a,b>0 nên 

– Áp dụng bất đẳng thức Cauchy (còn gọi là bất đẳng thức đối chiếu giữa trung bình cùng và vừa đủ nhân AM-GM (Arithmetic Means – Geometric Means)).

Dấu “=” xảy ra khi 

– Kết luận: giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất của M = 2 ⇔ a = b.

* lấy ví dụ như 2: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 

*

° Lời giải:

– vày a > 1 cần a – 1 > 0 ta có:

*
 <Áp dụng bất đẳng thức Cauchy ta được>

=2sqrt(a-1)left ( frac1a-1 ight )+1=2+1=3" />

Dấu “=” xẩy ra khi 

Đối chiếu điều kiện a > 1 nên chỉ nhận a = 2; loại a = 0.

– Kết luận: GTNN của M = 3 ⇔ a = 2.

Hy vọng với nội dung bài viết Cách tìm giá chỉ trị lớn nhất (GTLN, Max) cùng giá trị nhỏ nhất (GTNN, Min) của biểu thức ở trên giúp các em nắm rõ hơn về dạng toán này.

Việc áp dụng vào mỗi bài toán yên cầu kỹ năng làm toán của những em, tài năng này đã đạt được khi những em chịu khó rèn luyện qua nhiều bài tập, chúc các em học tập tốt.

Đăng bởi: thpt Lê Hồng Phong

Chuyên mục: Giáo Dục


https://vabishonglam.edu.vn/cach-tim-gia-tri-lon-nhat-gtln-va-gia-tri-nho-nhat-gtnn-cua-bieu-thuc/